Vervolg (Photografisch Atelier Slaterus)

In 1876 werden verbeteringen doorgevoerd bij de registratie van de inwoners van Leeuwarden in het Bevolkingsregister.  Eén van de veranderingen was de invoering van huisnummering per straat.

Tot 1876 hield Leeuwarden boeken waarin de inwoners waren bijgeschreven op volgorde van adres. Leeuwarden was opgedeeld sinds eeuwen opgedeeld in een aantal kwartieren, espels genaamd.

 

…bij de nieuwe wijkindeling, vastgesteld door de Gemeenteraad op 7 april 1842 en toegepast in het Wijkboek van 1843, is – wat de binnenstad betreft – die oude indeling in espels gevolgd:

A Oost-Hoekster espel,
B Oost-Keimpema espel,
C Keimpema espel,
D West-Keimpema espel,
E Zuid-Oldehoofster espel,
F Noord-Oldehoofster espel,
G West-Minnema espel,
H Minnema espel,
I Oost-Minnema espel,
K West-Hoekster espel.

Daarnaast kwamen er toen nog vijf afdelingen of wijken, omvattende de woningen in de buitenbuurten en onder de klokslag:

 

L (Grachtswal, Zuidvliet, Achter de Hoven),

M (Noordvliet, Cambuur, Weerklank),

N (Oldegalileën),

O (Camstraburen, Arendstuin) en

P (verspreide woningen ten noorden en westen van de stad).

 

Bron: HCL

 

Binnen deze espels werden de huizen doorlopend genummerd: er werd niet gekeken naar de straat. Er ontstond zo de gewoonte het adres aan te duiden met de staatnaam, aangevuld met de lettercode van de espel en het volgnummer.

 

Reeds 3 september 1806 had de Raad opdracht gegeven, al de huizen in stad en jurisdictie per wijk doorlopend te laten nummeren. Straatsgewijze nummering volgde bij Raadsbesluit van 23 maart 1876 m.i.v. 1 juli 1877 (hoewel er nog een aantal straten en pleinen bleef doornummeren), toen de binnenstad in veertien en de omstreken in dertien wijken werden verdeeld (A-BB, zonder naamsaanduiding). Deze indeling is gevolgd in het wijkboek van 1878; zij bleef bij de bevolkingsadministratie in gebruik tot circa 1939.

 

Bron: HCL

 

Met ingang van 1 juli 1877 werd dus het huisnummer ingevoerd en moest dit aan het huis zichtbaar vermeld worden:

De wijk-letter en het orde-nummer moeten ten allen tijde op den buitenkant van het kozijn van de hoofddeur van het gebouw, met zwarte olie-verf, duidelijk geschilderd zijn.

(Leeuwarder Courant, 13-06-1876)

Voor fotograaf Idanus Hendrikus Slaterus betekende dit dat hij nieuwe kaartjes moest laten drukken waarop hij de foto’s kon plakken.

Lees het vervolg.

Lees het voorafgaande artikel.

Adressen fotografisch atelier Slaterus te Leeuwarden
Van:	Tot:	Straat:	Nummer:
1 mei 1868	15 juli 1873	Weerd	Letter G, no. 29
16 juli 1873	1 juli 1877	Weerd	Letter G, no. 35
1 juli 1877	30 juni 1890	Weerd	Letter K, no. 13
1 juli 1890	1 januari 1909	Lange Marktstraat	Letter W, no. 14